Ngày 9-8, tại TP Hội An, tỉnh Quảng Nam diễn ra hội nghị toàn quốc về phát triển du lịch với sự có mặt của lãnh đạo các bộ, ngành và 63 tỉnh, thành phố trong cả nước cùng đại diện nhiều doanh nghiệp.
Quá nhiều bất cập
Báo cáo tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện cho biết thời gian qua, ngành du lịch đạt tốc độ tăng trưởng cao cả về lượng du khách, tổng thu từ khách và cơ sở vật chất kỹ thuật. Trong 7 tháng đầu năm, cả nước đón 5,5 triệu lượt khách quốc tế, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2015; phục vụ 38,2 triệu lượt khách nội địa; tổng thu đạt 235.000 tỉ đồng (tăng 22,9% so với cùng kỳ năm 2015). Dù vậy, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện vẫn chỉ ra hàng loạt hạn chế, yếu kém của ngành về cơ sở vật chất, nguồn lực, tình trạng “chặt chém”, chèo kéo du khách …
Ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội, cho rằng chiến lược xúc tiến du lịch hiện nay chưa phù hợp, nhiều địa phương không xác định được thị trường trọng điểm, chưa phù hợp với những thói quen khác nhau của khách quốc tế, nhất là khách châu Âu. Bên cạnh đó, sự liên kết giữa các tỉnh, thành trong phát triển du lịch còn yếu kém.
Ông Đặng Việt Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, chỉ rõ công tác quản lý hướng dẫn viên du lịch rất quan trọng nhưng đang bị thả nổi. Đại diện Tập đoàn Tuần Châu nhấn mạnh muốn phát triển thì con người là rất quan trọng. Vì thế, cần thành lập Bộ Du lịch. Bà Nguyễn Thị Hoa Lệ, Tổng Giám đốc Công ty CP Du lịch Hòa Bình, nói thẳng hiện hoạt động lữ hành đưa đón khách Trung Quốc, Hàn Quốc, nhất là ở TP Đà Nẵng và TP Nha Trang, rất lộn xộn. Có tình trạng các công ty trong nước cho các công ty nước ngoài núp bóng để đưa khách vào Việt Nam với giá rẻ, phá giá khiến những công ty làm ăn chân chính chịu thiệt.
Thiếu tiền, thiếu cả ý tưởng, đặt mục tiêu cao
Sau khi lắng nghe các ý kiến tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho hay tầm quan trọng, tiềm năng phát triển cũng như các vấn đề đặt ra đối với du lịch Việt Nam để phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn đã được nhận diện đầy đủ, vấn đề là việc thực hiện, biến nhận thức thành hành động cụ thể như thế nào.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhận xét chúng ta vừa thiếu tiền lại thiếu ý tưởng nên hiệu quả không cao. Việt Nam đứng thứ 5 trong 10 nước ASEAN về lượng khách quốc tế tới. Tuy nhiên, 70% khách đến Việt Nam không quay trở lại vì 7 nỗi sợ gồm: cướp giật, trộm cắp, kẹt xe, tai nạn giao thông, thái độ phục vụ và sự trân trọng du khách chưa tốt, nhà vệ sinh mất… vệ sinh, ô nhiễm môi trường.
Trước ý kiến cho rằng nên thành lập ” phố đèn đỏ” và mở cửa casino cho người Việt, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Việt Nam không nên hình thành “phố đèn đỏ” và không để casino tràn lan mà phải có quy hoạch. Thủ tướng cũng cho biết Quốc hội đã thông qua bộ máy của Chính phủ nên trong 5 năm tới, chưa thành lập được Bộ Du lịch. Trước mắt, địa phương nào thực sự có ngành du lịch là kinh tế mũi nhọn thì sẽ xem xét cho thành lập sở du lịch. Bộ Công an đã có dự án thành lập Cảnh sát Du lịch và Chính phủ đang xem xét. Chính phủ cũng đã cấp 200 tỉ đồng cho Bộ Công an làm visa điện tử và đầu năm 2017 sẽ đưa vào hoạt động.
Nêu rõ quyết tâm của Đảng, nhà nước và nhấn mạnh nhiệm vụ phát triển du lịch Việt Nam những năm tới rất nặng nề, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành cần phối hợp chặt chẽ, phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, cố gắng, quyết tâm hơn nữa để thúc đẩy du lịch phát triển, làm sao đến năm 2020, ngành phải đón lượng du khách cũng như thu ngân sách gấp đôi hiện nay.
Mạnh tay xử lý hướng dẫn viên xuyên tạc lịch sử
Tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 2 HĐND TP Đà Nẵng khóa IX (nhiệm kỳ 2016-2021) vào sáng 9-8, báo cáo của Ban Pháp chế HĐND TP cho biết gần đây, tình trạng người nước ngoài hoạt động kinh doanh lữ hành, hướng dẫn khách du lịch trái pháp luật, thậm chí xuyên tạc văn hóa, lịch sử Việt Nam, đang gây bức xúc đối với nhân dân TP.
Nguyên nhân là do công tác quản lý nhà nước trong một số lĩnh vực còn sơ hở, thiếu sót, nhất là việc cấp phép kinh doanh du lịch, quản lý cư trú. Vì vậy, đề nghị tăng cường tổ chức thanh – kiểm tra xử lý quyết liệt các trường hợp vi phạm.
H.Dũng Thị thực cần thoáng hơn
Trong các kiến nghị của doanh nghiệp với Chính phủ tại hội nghị toàn quốc về phát triển du lịch, một lần nữa vấn đề mở rộng diện miễn thị thực (visa), đơn giản hóa thủ tục nhập cảnh cho khách quốc tế lại được đề cập. Dù mới đây Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định gia hạn miễn thị thực thêm một năm cho 5 nước Tây Âu (gồm Anh, Đức, Pháp, Tây Ban Nha và Ý) với thời hạn tạm trú không quá 15 ngày kể từ ngày nhập cảnh nhưng nhiều doanh nghiệp du lịch nhìn nhận chính sách này chưa đủ hấp dẫn.
Thị thực được xem là “tấm vé” đầu tiên mở cánh cửa đón du khách quốc tế. Bằng chứng là thời gian qua, các nước trong khu vực liên tục có chính sách đơn giản hóa thủ tục nhập cảnh để tăng sức cạnh tranh trong thu hút khách quốc tế. Trong khi Việt Nam mới miễn thị thực đơn phương cho du khách đến từ một số nước và miễn thị thực song phương cho 9 quốc gia trong khu vực ASEAN thì những đối thủ cạnh tranh trực tiếp trong thu hút khách quốc tế như Thái Lan, Malaysia, Singapore… lại không ngừng mở rộng diện được miễn thị thực. Ngay cả 2 nước láng giềng là Lào và Campuchia cũng đang sử dụng chính sách thị thực thông thoáng trong thu hút khách quốc tế. Campuchia còn đột phá trong chính sách này khi áp dụng thị thực điện tử giúp du khách có thể bất cứ lúc nào đăng ký trên mạng rồi in ra và nộp ở các cửa khẩu làm thủ tục nhập cảnh nước này.
Nếu xem du lịch là một ngành kinh tế mũi nhọn thì chính sách thị thực phải thông thoáng để có thể cạnh tranh với các nước trong khu vực. Xin thị thực còn liên quan tới thời gian chờ đợi, mức độ phức tạp của quy trình cấp thị thực… nếu các chi phí này cao hơn kỳ vọng của du khách, họ có thể chọn điểm đến khác thay vì tới Việt Nam. Do đó, muốn kéo khách quốc tế tới thì không chỉ miễn thị thực mà phải nhanh chóng áp dụng thị thực điện tử để du khách có thể tới Việt Nam bất cứ khi nào.
Thái Phương